Jongeren bouwen mee aan zorgcentrum Srebrenica

27-08-2019 – “De Stroom” uit Moordrecht waaiert uit. Met een leuke gemêleerde groep jongeren en 3 senioren gearriveerd in Srebrenica om mee te helpen aan de bouw aan het zorgcentrum. Vandaag de eerste werkdag en het wordt warm. Dapper om een week jezelf te geven om een project mogelijk te maken wat onmogelijk lijkt te zijn. Het doel: het Zorgcentrum voor de Weduwen van Srebrenica weer een stap dichterbij brengen.

21 Augustus

De 1e echte werkdag om mee te helpen als groep van ‘De Stroom’ uit Moordrecht bij de bouw van het Zorgcentrum nabij Srebrenica. In de ochtend 25 graden, maar het werd al snel 34 graden. Lieve Bosnische Nederlanders die op vakantie zijn en verblijven in het huis tegenover de bouw zorgden voor koffie, een welkome verrassing. Ben verbaasd hoeveel er vandaag is gedaan. De 6 professionele bouwvakkers waren meer dan dankbaar met de hulp van enthousiaste jongeren, die na het werk ook nog een potje gingen voetballen.

22 Augustus

Wat een dag, 32 graden en 5 bomen omzagen die in de weg staan om de bouw van het Zorgcentrum te realiseren. Dat is werken. Intussen waren anderen van de groep bezig met cement draaien, stenen aanreiken en planken van de ene naar de andere andere plek te brengen waar een nieuw gebouw gaat komen.

We zijn hier sinds dinsdagavond, maar het lijkt wel een week. Na een gesprek met directeur MFS Emmaus durf ik te stellen dat de bouw van dit Zorgcentrum een ongelooflijk wonder is. Vrijwel de hele wereld weet wat hier is gebeurd en alles ligt onder een vergrootglas. Dat er grond is gekocht zonder claims, er vergunningen kwamen uit 3 steden en er 100 procent medewerking is van de gemeente, is echt een wonder. Evenals deze groep jongeren die iedereen hier versteld doen staan met een positieve houding om aan te pakken. Je kan over Srebrenica praten, medelijden hebben met de moeders van Srebrenica, maar 1 procent hulp is meer dan 100 procent medelijden. Dat is wat we doen.

24 Augustus

Bouwen aan een zorgcentrum in Bosnië was de vraag een half jaar geleden aan 13 jongeren, ondersteund door Trudi en André en allen betrokken bij ‘De Stroom’ in Moordrecht. Dinsdagavond zijn ze gearriveerd en wat is er in die paar dagen veel werk verzet! Elke dag dik boven de 30 graden, maar ze gaan ervoor. Overigens, we worden door onze partner MFS Emmaus kostelijk verwend in eten en drinken. Vanavond werd ons een super barbecue aangeboden met de lekkerste Bosnische hapjes. Kortom, genieten net als op 22 september in Alphen aan den Rijn met een geweldig benefietfestival waarvan de netto opbrengst weer bestemd is voor de bouw van het Zorgcentrum. Ik lees vaak: “Never forget Srebrenica’. Wie je ook bent, nu kan je het niet alleen bij woorden laten maar er ook iets aan doen. Van harte aanbevolen zegt Amir Jatic.

25 Augustus

Twee totaal verschillende activiteiten vandaag, beiden op eigen manier indrukwekkend. Om 9.00 kwamen we bij elkaar om na te denken over het verhaal dat vier vrienden met een lamme man bij Jezus kwamen. Willem legde de link naar de hulp die we in Bosnië bieden. Ook zijn eigen verhaal hoe het komt dat hij zo begaan is met de mensen hier. Was goed, en ook op zo’n moment zijn we een geweldige groep.

Het was een mooie inleiding voor het bezoek aan Potocari , het memorial centrum. Een zeer indrukwekkende film en een eigen verhaal van de gids maakte ons meer dan stil. Met die eerbied hebben we veel bekeken in het museum wat precies de plek was waar duizenden mensen heen kwamen in de gedachte dat ze veilig waren, waar Dutchbat III verbleef, waar Karremans zijn kamer had, waar vunzige teksten en tekeningen nog op de muur stonden van de soldaten, waar vrouwen en kinderen gescheiden werden en met bussen afgevoerd, en later 8300 mannen vermoord zijn. Via de grote hal waar al die duizenden mensen zonder eten drinken en voorzieningen bij elkaar zaten verder. Het gebeurde in dezelfde ruimte dat mensen hun behoefte deden en vrouwen bevielen van een kind. Alles is nog zo als toen. De hekken, de vervallen gebouwen. Daarna naar de begraafplaats waar voor iedereen een wit marmeren paal staat, ook met ruimte voor hen die nog steeds niet geïdentificeerd zijn. Nog jaarlijks worden namen en lichaamsdelen toegevoegd. Dit jaar al 143.

Zeer onder de indruk liepen we naar ons verblijf, slechts een paar honderd meter bij ons vandaan. En in die paar honderd meter zie je meer dan tien kapotgeschoten huizen. Thuisgekomen met lunchpakket op pad, een uur rijden naar een schitterend meer dat aan de ene kant Servië is en de andere kant Bosnië. Een mooie boottocht gemaakt met twee boten en onderweg een duik genomen in het meer. Dat was een geweldige ontspanning. Vanavond is er zeker nazorg over vanmorgen.

26 Augustus

Aniek en nog een meisje uit de groep vertellen:
“We hebben gisteren lang gesproken in de kring, over de oorlog hier en de gevolgen ervan, de invloed die dat nog dagelijks heeft op de mensen. We begrijpen nu iets beter wat de moeders meegemaakt hebben, waarvoor we hier zijn, waarvoor we hier bouwen, hoe groot het verdriet is om zoveel gemiste mensen.

Vanmorgen zijn we uiteen gegaan. Willem bezoekt wat gezinnen en brengt spullen weg en bezoekt een zwaar beperkt meisje die via Proplan een computer heeft gekregen die ze met haar ogen kan bedienen. Alle meisjes, Aniek en ik dus, mochten mee met Denisa, de maatschappelijk werkster, om een aantal moeders te bezoeken. Ze rijden dagelijks zo’n 200 km en zien dan 5 á 6 vrouwen per dag. Dat was ook weer een beleving natuurlijk.

We reden eerst een uur, naar Servië. De grens over dus en bezochten daar een moslimvrouw die tussen de Serven woont. Daar woonde ze nu eenmaal altijd voor de oorlog en is daar teruggegaan. Het was de vrouw van de man die de naam van zijn zoon moest roepen uit het bos te komen en neergeschoten werd. Twee zoons en een man… Haar man had een goeie baan daarom heeft ze nu een aardig pensioen, ze had een mooi, fris huisje. Grappig was, ze had een zere knie en moest daarmee naar de dokter, maar ze schaamde zich er erg voor want een blote knie aan een man laten zien is het meest intieme wat er is….

De volgende vrouw was de rebel van de moeders. Zij was drie keer in Nederland om te pleiten voor schuld aan Nederland. Zij sloeg met knuppel en pistool de Serven uit haar huis toen die na de oorlog bezit had genomen van de plek waar ze heel haar leven gewoond had. Die toestemming kregen de Serven: je mag tot je nemen wat je wilt. Dankzij haar is het memorial center er en zij verzorgt ieder jaar de processie van de vrouwen.

Een derde vrouw woonde boven op een hoge berg, een gebied waar beren leven. Man en drie zoons verloren, maar ze stond positief in het leven. Een vierde vrouw woonde een berg hoger en zij hadden samen veel contact. Ze waren beiden bang alleen, dus ze sliepen samen in één van hun huizen en wisselen die af. De vierde vrouw verloor voor de oorlog een zoon aan zelfdoding en haar man aan een hartinfarct, en in de oorlog haar andere twee zoons. De dames waren samen in Mekka geweest, een hoogtepunt in het leven van een moslim. We kregen gezegend water van haar te drinken wat ze meegenomen had. Hoe bijzonder is dat! Zij voelden zich zeer gesterkt door het bezoek aan Mekka. Wat woonden ze schitterend! Stil, verre uitzichten, schapen, één brok natuur.”

Op de bouw door Aaron en Mattias:
“Vandaag zijn we verder gegaan met de bouw van het grote gebouw waarin het restaurant en de kantoren gevestigd zullen worden. Hiervoor moesten er opnieuw een aantal pallets aan stenen verplaatst worden. Dit losten wij natuurlijk op door een trein te vormen en met stenen te gaan gooien. Hierna hebben we cement gemixt en de bouwvakkers geholpen met de stenen op maat te maken. Daarnaast zijn we verder gegaan met beton storten voor de damwand. Het leukste gedeelte was het “opruimen” van de bomen die we gekapt hebben, wat hier gebeurt door ze gewoon in de hens te steken. Een mooi vuurtje later, wat hier allemaal mag, is het terrein een stuk ruimer. Het was leuk om het project onder onze ogen op te zien schieten.”